دُلْمه خوراکی در خاورمیانه و مناطق اطراف آن مانند بالکان، قفقاز، روسیه و آسیای مرکزی است. دلمه کلمه‌ای ترکی به معنی «پُرشده»است. دلمه را می‌توان با برگ انگور (متداول‌ترین آن) فلفل دلمه، کدو گوجه فرنگی و بادمجان درست کرد. در سال 2017 جمهوری آذربایجان دلمه را در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو به ثبت رساند

مواد لازم برای تهیه دلمه برگ مو
برگ مو:به مقدار لازم
گوشت چرخ کرده:300 گرم
برنج:یک پیمانه
سبزی دلمه( گشنیز، جعفری، نعناع و ترخون) به یک نسبت با گشنیز کمی بیشتر:300 گرم
پیاز متوسط:دو عدد
لپه:یک پیمانه
نمک:به مقدار کم
دلمه برگ مو

مواد لازم برای چاشنی دلمه
آب:یک پیمانه
سرکه:نصف پیمانه
شکر:یک قاشق غذا خوری
نمک:به مقدار کم
طرز تهیه دلمه برگ مو
لپه و برنج را جداگانه خیس کنید .و بعد نیم پز کنید.

تابه ای را روی حرا رت قرار دهید و مقداری روغن داخلش بریزید تا داغ شود. بعد پیاز را به همراه کمی زرد چوبه به روغن اضافه کنید و تفت دهید.

وقتی رنگ پیاز طلایی شد ، گوشت را به آن اضافه کنید و تفت دهید تا رنگ گوشت تغییر کند.

برنج و لپه نیم پز شده را به گوشت درحال تفت خوردن اضافه کنید و هم بزنید.در آخر سبزی را اضافه کنید و تفت دهید. بعد از کمی پاشیدن نمک روی مواد ، آنها را از روی حرارت بردارید.

و مواد را داخل برگها به صورت بقچه ای بپیچید.اگر برگهایی که استفاده میکنید تازه هستند باید دو سه دقیقه ای در آب جوش بجوشند تا نرم شوند و نشکنند.

سپس دلمه ها را به صورت فشرده و از پشت داخل قابلمه بچینید و چاشنی را روی آن بریزید.

در قابلمه را ببندید تا دلمه ها با حرارت کم و با بخار چاشنی بپزند.

طعم چاشنی دلمه:

برای چاشنی دلمه از سرکه یا آبلیمو ، آب ، نمک و شکر استفاده کنید و به اندازه دلخواه از آنها استفاده کنید.

دقت کنید سرکه را هنگام دم گذاشتن دلمه ها اضافه نکنید .

فوت وفن پیچیدن دلمه ها
برای پیچیدن دلمه ها روشهای مختلفی وجود داره که مرسوم ترینشون بقچه ای هست و رولی.

اگر برگهایی که استفاده میکنین تازه هست باید دو سه دقیقه ای در آب جوش بجوشه تا نرم بشه و موقع پیچیدن نشکنه.

برگها رو که آماده کردین، پهن کنین و مواد رو داخلش بریزین و بپیچیدش.

ارزش غذایی
دلمه برگ مو جدا از موادی که درون برگ مو پیچیده می‌شود، ارزش غذایی دارد. آهن موجود در هر ۱۰۰ گرم از برگ‌های تازه‌ی انگور هفت برابر مقدار آهنی است که در ۱۰۰ گرم میوه انگور وجود دارد.

---

مواد لازم برای تهیه دلمه
بادمجان دلمه 3 عدد
فلفل دلمه 3 عدد
گوجه سفت 4 عدد
برای مواد میانی
برنج 1 پیمانه
لپه 4 قاشق غذاخوری
سبزی دلمه 1 کاسه سوپ خوری
پیاز 1 عدد
گوشت چرخ کرده 200 گرم
رب گوجه 2 قاشق غذاخوری
نمک و فلفل و کمی آبلیمو
برای سس دلمه
رب گوجه 4 قاشق غذاخوری
آبلیمو 2 قاشق غذاخوری
روغن 2 قاشق غذاخوری
نمک و فلفل و 2 لیوان آب

طرز تهیه دلمه
برای تهیه دلمه ابتدا مواد میانیش رو تهیه کنید. مواد میانی این دلمه رو هم میتونید به روش مواد دلمه کلم برگ مجلسی که در این مطلب آموزش دادم تهیه کنید. به این صورت که ابتدا برنج رو با نصف پیمانه آب و مقداری نمک نیم پز کنید. لپه رو هم بپزید. پیاز ها رو خرد کنید و در ظرفی جدا گانه در روغن با کمی زردچوبه تفت بدهید. بعد هم گوشت رو اضافه کنید. کمی که تفت خورد رب و نمک و فلفل رو اضافه کنید و بعد از یکی دو دقیقه از روی حرارت بردارید. مایه گوشت رو به برنج و لپه اضافه کنید و با سبزی ها کاملا مخلوط کنید.

سپس داخل بادمجانها ، فلفل ، گوجه رو کمی خالی کنید. سرشون رو هم به عنوان درپوش نگه دارید. من بادمجان ها رو راه راه پوست کندم شما اگر نخواستید میتونید با پوست بگذارید. از مواد میانی داخل بادمجانها و فلفل ها و گوجه ها بریزید. به طوری که حدود یک بند انگشت از سرشون خالی بمونه. چون برنج ها میپزه و حجمشون زیاد میشه. اگه از مواد پر باشه بعد از پختن، مواد بیرون میریزه. مواد رو کمی فشار بدید تا مرتب شه.

بادمجانها راه راه رو قبل از ریختن در سس کمی در روغن تفت میدهم با همون موادی که داخلش است ولی اگه با پوست کامل باشه احتیاج به سرخ کردن نیست .

برای سس دلمه
4 قاشق رب گوجه رو در مفداری روغن کمی تفت بدهید و بهش نمک و فلفل و آبلیمو اضافه کنید. بعد هم 2 لیوان آب روش بریزید. مقداری از سس را هم در ظرف کوچکتری برای گوجه ها بر میداریم. بادمجان ها و فلفل ها رو در ظرف حاوی سس که روی حرارت هست به آرومی می چینیم.هر از گاهی با قاشق کمی از سس رو روی دلمه ها میریزیم.تا کاملا دلمه پخته شود فقط خیلی مراقب باشید شعله زیاد نباشه با حرارت ملایم حدودانیم ساعت .دیگه پختش دست خودتونه ببینید که پخته فقط له نشه ..

گوجه ها را چون زودتر میپزند و ممکنه وا برن در ظرفی جدا گانه به صورتی که بالا گفتم تهیه میکنیم.

بعد از حدود یک ربع بیشتر یا کمتر باحرارت ملایم می گذاریم تا بپزد.
دلمه شما آماده اس و میتونید سرو کنید. نوش جان

منبع: rcook